Infectious Human, Infected Earth
“Dedicated to the greediness and ignorance of man and the silence of earth.”
Peshawa Kakayi
Translated by: Daliya Raouf
In Wuhan, they spat, it didn’t become a cotton candy
Melting in a mouth;
It fixed itself to the ground,
They sent us on a vacation
Like a dead guest.
The mind became the mouse,
A cough, from the tunnel of the throat
Races to the blood, brings out the inner peace to the face
Can’t you see, the winter snuffles,
Shivers
And coughs
Behold! The floccus clouds come out from his chest.
Can’t you see the man has become gaunt?
And the spring has become deaf as well,
It doesn’t care, if the greenery,
Or the green forest…
Rise to the sky,
Man likes collusion, he sends his brother to death just for producing and spreading
drugs.
Can’t you see the summer’s dry and sore throat?
It sweats like a sinner in the church;
With a raging fever
It loses its temper and doesn’t know how to think of itself.
Can’t you see the autumn is swollen?
It makes a mask from a leaf,
To keep itself away from the human pandemic and the earth doesn’t become infected.
Can’t you see?
The earth puts on an oxygen mask
Mercury and others
Keep the distance, not to catch the human pandemic;
In front of the sun, they pray for
The earth, to get out of the situation and
Leave the hospital.
Earth,
Is holding a seven mm bladder stone that can’t pass on its own.
It suffers,
And doesn’t know how to get out of the Milky Way.
In Asia, coughing! of earth
Tears up the chest of the sky,
It makes the clouds
Have sputum;
The shooting star streaks across the sky like a pandemic:
It pretends that
The sun has fever and
The moon is showing symptoms on the night of the full moon.
What I have to do with the U.S-China dialogue, damn it!
A cop comes out from nowhere
And asks me to wear a mask, why I don’t wear one
My penalty is the amount of money;
I tell him, to remove his inner mask,
Show your true color.
This pandemic became a tradition
Can’t you see its roots grow deep into the ground,
We will die, without immortality
We ought to change things for the better
So you will appear more distinctly on the earth.
In Africa, everything is about to stop smiling and
Every big lip is about to wilt
It holds your legs and doesn’t let you move.
It makes place lost and
Makes time go astray,
It has no idea how to make you squirm.
On the other side, God is racing on lips
Just like a word he wants to come out,
You make way for it in the language
So that your fear crouches inside the thoughts.
Prayer becomes a woodpecker
Contemplation loses patience
What a pandemic! It can hide a thousand words in the tongue,
The idea, has a surge then paralysis
The crow vomits.
The black, goes darker.
It is the era of worms’ famine.
It doesn’t even make time for decomposition;
Death is so crowded that it can’t search for its solitude.
In Europe,
Fear lays in the hearts as if an aggressive rooster attacked it.
Whiteness, turns into blue and purple
An elder says Alas!
Just in four verses, the future is silenced.
An old woman, is the last memory of a sparrow
To narrate its tale on a kernel of wheat.
Just for once,
Make greedy man loses the sense of smell and taste.
Nature spontaneously changes itself,
So the greediness of humans comes to an end,
It brings the nits out of the long hair of rivers,
Gets rid of dandruff in the air,
And kills lice in the mustache of the husky man,
Agilely, the flea in the stockyard of capitalists jumps and throws itself:
So they lose consciousness and can’t escape
While the fleas track their way.
Look at those plains, mountains, and hills…
At the Vienna heights
The sun, appears on the horizon
Like an old man with low vision eyes
Holding the shoulder of a mountain,
To climb crags.
A shepherd dreams about Nietzsche,
And says: wake up Nietzsche! Wake up!
It had been too long since human was a living machine.
When he wakes up,
He didn’t care about dreams and the epidemic of this world
Surrounded by sheep,
He makes a mask from his flute and plays a melody.
In America
It’s a day of the wind, it eats grass
It’s the day of the soul, it throws the wind
It’s massaging the stone, in the entity
It’s cultivating the entity, in the water
This pandemic is a soul catcher globe thistle;
How in our small home (earth),
It pierces darkness and lighting
It is dull, it consumes water and fire.
In the ocean,
You feel
The night is planting the seeds, stars begin to germinate.
The forest can brush its hair better,
The giraffe can see better and
It can be heard better.
The sun like a red balloon can see the earth with clarity.
The cold of earth opens its mouth and makes man talk
The earth gives birth to the water.
In Antarctica
We are the philosophers within books,
Who couldn’t care less about the rise and fall of the tides?
We are the flowers of the same garden, not the same abscission.
We hear the wind howls, not the same place
Catches the foot of a passenger and
Leaves footprints;
Earth, is the last memory of a man
That can hold it tightly.
Excerpt from the book (Light and Darkness of Tugen and the Pocots).
=====================
مرۆڤی تووشکەر/ زەوی بەرکەوتە
(بە سەرلێشێواوی و چاوچنۆکيی مرۆڤ و
بێدەنگيی زەوی پێشکەشە!)
لە ووهان تفیان هەڵدا، نەبووە پەشمەک
بتوێتەوە لەسەر لێو،
خۆی داکوتا لە زەوی،
ناردیانینە پشوو،
وەک میوانێکی مردوو.
مێشک بووە مشک،
کۆکە لە تونێلی قوڕگەوە
پێشبڕکێیەتی لەسەر خوێن،
دەر بکەوێ ئاراميی
ناوەوەی بێنێتە سەر کوڵمە.
نابینیت زستان لووشەلووشیەتی
هەڵدەلەرزێ و
کۆخەکۆخیەتی،
ئەها! هەور کلوو کلوو لە سینگی دێتە دەرێ.
نابینیت مرۆڤ لەڕ بووە!
بەهاریش کەڕ بووە،
گوێی لێ نییە!
چى گژوگیایە،
چى دارستانی سەوزه
بە ئاسماندا هەڵگەڕێ.
مرۆڤ خۆی حەزی لە دەرمانڕشتنە،
ڕەوانەی مردنی دەکات، تا دەرمان بە دەردی بچێ.
نابینیت هاوین قورگی وشکوبرینگ بۆتەوە!
ئارەقەی بە ئەژنۆدا دێتە خوارێ؟
وەها تای لە سەرێیە
ئاراميی لێ تێک چووە و نازانێت چۆن لە خۆی ڕامێنێ.
نابینیت پاییز هەڵدمساوە
گەڵای کردووە بە دەمامک!
تا لە پەتای مرۆڤ خۆی بە دوور بگرێ و
زەوین بەرکەوتەیەک نەبێ.
٭
نابینیت
زەوین ئۆکسژینی خراوەتە سەرێ
لە عەتاردەوە تا ئەوانی دى
خۆ بە دوور دەگرن، پەتای مرۆڤی بەر کەوێ،
لە بەردەم خۆردا، نزا دەکەن
زەوین، ئەو دۆخە تێپەڕێنێ و
لە نەخۆشخانە بچێتە دەرێ.
زەوین،
بەردێکی حەوتملیميی لە خۆدا هەڵگرتووە،
لە میزەڵدانه‌وه نایەتە دەرێ.
ئازارێكى وا دەچێژێ،
نازانێت چۆن لە ڕێگای شیری دەر بچێ.
٭
لە ئاسیا، کۆخەکۆخی زەوین
سینگی ئاسمان دەدڕێنێ،
وا دەکات
هەور هۆقە بەڵغەمی هەبێ،
ئەستێرە وەک پەتایەک ڕادەخووشێ،
وا خۆی نیشان دەدا
کە خۆر تای گرتووە و
مانگیش لە چواردەدا نیشانەی لێ دەر کەوێ.
مشتومڕی چین و ئەمریکا بە من چی! بە دەرد بچێ!
پۆلیس لێم قوت دەبێتەوە و
پێم دەڵێ دەمامک ببەستە! چونكه نەمبەستووە،
سزای ئەوەیە پارەم لێ قووت بدا…
پێی دەڵێم دەمامکی ناوەوەت فڕێ بدە
با (خۆت) دەر کەوێ!
ئەم پەتایە بۆتە کولتوور،
نابینیت ڕەگی داکوتاوە بە زەویندا!
دەمرین، بێ نەمریێتی
دەبێت دەستێکی پێدا بێنینەوە،
جوانتر (خۆت) دەر دەکەوی لە ڕووی زەوین.
٭
لە ئەفریکا، هەرچی هەیە، وەختە لە زەردەخەنە بکەوێ،
هه‌رچى لچئەستوورە، خەریکە وشک هەڵگەڕێ،
لاقت دەگرێ، نایەڵێ بە جووڵە بکەوێ.
جێ و شوێن سەرنگوون و
کاتیش سەرلێشێواو،
نازانێ چۆن بە گینگڵت بێنێ.
لەولاوە خودا پێپڕکەیەتی لەسەر لێو
دەیەوێ وەک وشەیەک ئاودیو بێ،
جێی بۆ خۆش دەکەیت لەنێو زماندا
تا ترست لەنێو بیردا هەڵکورمێ.
نوێژ دەبێتە دارکونکەرە
تێڕامان، حەجمینی نامێنێ.
چ پەتایەکە هەزاران وشە لەنێو زاردا دەشارێتەوە!
بیرۆکە، پەلەقاژەیەتی و ئیفلیج دەبێ.
قەلەڕەشکە، دەڕشێتەوە،
ڕەش، ڕەشتر دەچێتەوە.
سەردەمی برسیێتيی کرمە،
ناهێڵێ فریای شیکردنەوەی مردوو بکەوێ،
مردن هێند قەڵەباڵغە،
ناتوانێ بە دووی تەنیاییی خۆیەوە بێ.
٭
لە ئەورووپا،
ترس وەها لە دڵدا دەنیشێ،
وەک ئەوەی کەڵەباب پێیدا بفسێ،
سپێتی، شینومۆر دەبێتەوە،
پەککەوتەیەک دەڵێت پەککوو!
لە چوار نیوەبەیتدا ئاییندە کپ بوو.
پیرەژنێک، دوا یاده‌وه‌ريى چۆلەکەیەکە
تا چیرۆکی خۆی لەسەر دەنکەگەنم بگێڕێتەوە.
هیچ نەبێ بۆ جارێکیش بێ
تام و بۆ، لە مرۆڤی نەوسن بسێنێتەوە.
سرووشت خۆی دەگۆڕێ،
تاکوو چاوچنۆکيی مرۆڤ کۆتایيی بێ،
ڕشک، لە قژی درێژی ڕووبارەکانیدا دەر بێنێ،
کڕێش، لە هەوادا نەهێڵێ،
ئەسپێ، لە سمێڵی وڵاتە چوارشانەکاندا بتەقێنێ،
کێچ، لە تەویلەی سەرمایەدارەکاندا،
زیتەڵانە خۆی هەڵباوێ،
خۆی هەڵباوێ
تا لغاوى دەمیان پێ بێنێتە خوارێ و
شل بن و نەتوانن تێقووچێنن!
تێقووچانێکی وەها بێ، کێچ هەر بە دوویانەوە بێ!
بڕوانە ئەو دەشت و کێو و بەندەنانە!
لە بەرزاییەکانی ڤینیسیا
خۆر، لە گزنگدا سەر دەر دێنێ،
وەک پیرەپیاوێک وەهایە، چاوی کز و
دەستی بە شانی شاخەوە گرتبێ،
تا بەو بەندەنانه‌دا سەر کەوێ.
شوانێک خەون بە نیچەوە دەبینێ،
دەڵێ هەستە نیچە! هەستە!
مرۆڤ لە مێژە ئامێرێکی زیندووە.
کە لە خەو هەڵدەستێ،
گوێ ناداتە خەون و پەتای ئەم جیهانە،
بە دیار مەڕوماڵاتەوە
شمشاڵەکەی دەکاتەوە بە دەمامک و دەیژەنێ.
٭
لە ئەمه‌ریکا
ڕۆژی بایە، گیا دەجوێ،
ڕۆژی ڕۆحە، با دەتەقێنێ،
شێلانی بەردە، لە بووندا،
کێڵانی بوونە، لە ئاودا،
ئەم پەتایە، کەرتەشییەکی ڕۆحسمە،
چۆن لە ماڵۆچکەی زەویندا
ڕۆشنایی و تاریکايی دەسمێ؟
بێتامە، ئاو و ئاور هەڵدەلووشێ!
٭
لە ئۆقیانووسیا
هەست دەکەیت
شەو چاندنى دانەوێڵەیە، ئەستێرە دەگرێ.
دارستان باشتر قژی دادێنێ،
زەڕافە باشتر دەڕوانێ تا
دەنگی ببیسترێ.
خۆر وەک باڵۆنێکی سوور، جوانتر زەوی دەبینێ،
کەرسەک دەم دەکاتەوە و مرۆڤ بە دەنگ دێنێ تا
زەوی ئاوی تێدا بزێ.
٭
لە ئانتارکتیکا
فەیلەسووفی ناو پەڕتووکین،
بەرزونزميی شەپۆلی زەریاکان ناخوێنینەوە.
گوڵی هەمان باغین، هەڵوەرین نا،
گوێبیستی گڤەی باین، شوێن نا،
قاچی ڕێبوارێ دەگرێ و
شوێنپێ به جێ دەهێڵێ.
زەوین، دوا یاده‌وه‌ريى مرۆڤە
لە باوەشی دەگرێ.
===============
لە کتێبی: (ڕۆشنایی و تاریکاییی تووگێن و پۆکێتەکان)
بەرگی یەکەم، کتێبی هەشتەمی (گەڕانەوەم بۆ ئەفریقا)
مانیفێستۆ: شیعرەڕێی گەلدۆزی
پێشەوا کاکەیی
-٦-٢٠٢٠ – ١-٨-٢٠٢٠
Name: Peshawa Kakayi((پێشەوا کاکەیی:: a Kurdish poet from Iraq.
